Invoering van twee maanden betaald ouderschapsverlof!


Claire van Beuningen, 26 december 2022


Ouders met een arbeidsovereenkomst kunnen vanaf 2 augustus 2022 betaald ouderschapsverlof opnemen en daarvoor een uitkering van het UWV krijgen. Dit is zo geregeld in de Wet arbeid en zorg (WAZO). Hieronder vindt u een blog met alle antwoorden op de vragen rondom betaald ouderschapsverlof.


Wat is ouderschapsverlof?
Werkende ouders hebben recht op ouderschapsverlof. U kunt dan een tijdje minder of niet gaan werken om meer tijd te besteden net uw kind.


Voor wie is ouderschapsverlof?

Als u als ouder aan één van de volgende voorwaarden voldoet, heeft u recht op ouderschapsverlof:

  • U bent de officiële ouder (in het juridische jargon zeggen we dat u een familierechtelijke betrekking heeft met het kind); of
  • U heeft een blijvende verzorgende rol en woont op hetzelfde adres als het kind. Dit zijn bijvoorbeeld adoptieouders of pleegouders.


Negen weken betaald ouderschapsverlof in eerste levensjaar kind
Ouders krijgen vanaf 2 augustus 2022 voor negen weken ouderschapsverlof een uitkering van het UWV. De uitkering is 70% van hun dagloon. Dagloon is het loon waarover de premies voor de sociale verzekeringen wordt betaald, zonder toepassing van de maximale heffingsgrondslag. Soms vult uw werkgever uw dagloon aan tot 100%. Dit staat in uw contract of cao. Voorwaarde is dat u deze negen weken opneemt in het eerste levensjaar van het kind. Deze negen weken betaald verlof komen bovenop de 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof voor de moeder en zes weken geboorteverlof voor de partner.


Ouders hoeven de negen weken niet in één keer op te nemen. Dit kan ook worden gespreid over het eerste levensjaar van het kind, bijvoorbeeld met een dag verlof per week. Daarmee krijgen ouders meer tijd om te wennen aan de nieuwe gezinssituatie en om samen bewust keuzes te maken over de verdeling van werken en zorgen.


Alleen ouders die in loondienst werken hebben recht op gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Als twee ouders in loondienst werken, hebben beide ouders recht op het gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof. Het blijft net als in de huidige situatie voor werkgevers en werknemers wel mogelijk om daar aanvullende afspraken over te maken, bijvoorbeeld in de cao.


Maximum ouderschapsverlof
Ouders hebben recht op maximaal 26 weken ouderschapsverlof: negen weken gedeeltelijk betaald (70% van het dagloon) ouderschapsverlof en 17 weken onbetaald ouderschapsverlof. Als niet alle negen weken betaald verlof worden opgenomen in het eerste jaar kunnen deze worden toegevoegd aan de resterende 17 weken ouderschapsverlof. Deze weken zijn echter wel onbetaald.


Werkgever vraagt uitkering aan bij UWV
Werknemers kunnen met hun werkgever in gesprek gaan over de invulling van het verlof. Ouderschapsverlof vraagt u minimaal twee maanden van tevoren aan bij uw werkgever. Werkgevers kunnen bij het UWV een aanvraag indienen voor de uitkering voor de werknemers die (gedeeltelijk) betaald ouderschapsverlof opnemen. Dit kan pas nadat het verlof is opgenomen. De werkgever kan ervoor kiezen om het loon tijdens het verlof door te betalen of te wachten met uitbetaling aan de werknemer totdat UWV de uitkering aan de werkgever uitbetaalt. Dit duurt ongeveer vier weken vanaf het moment waarop de uitkering is aangevraagd.


Betaald ouderschapsverlof voor kinderen die geboren zijn vóór augustus 2022
Het ouderschapsverlof geldt ook voor sommige ouders die vóór de invoering van de wet een kind hebben gekregen. Het kind moet op 2 augustus 2022 jonger dan één jaar zijn. Ook moeten ouders op dat moment werknemer zijn. Tot slot moeten ouders nog niet het volledige recht (26 maal de arbeidsduur per week) op ouderschapsverlof opgenomen hebben. Ook in deze situatie geldt dat alleen betaald ouderschapsverlof kan worden opgenomen in het eerste levensjaar van het kind.


Voorbeeld
Een werknemer is op 2 augustus 2022 ouder van een kind van acht maanden. De werknemer heeft al 19 weken (wettelijk onbetaald) ouderschapsverlof opgenomen. Het maximum is 26 weken, dus er zijn nog 7 weken over. Deze werknemer heeft nog vier maanden om zeven weken gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof op te nemen. Dan is het kind één jaar.


Betaald ouderschapsverlof bij adoptie- of pleegouderschap
Voor adoptiekinderen of erkende kinderen kunt u ook betaald ouderschapsverlof krijgen: voor elk kind negen weken.


In het geval van adoptie- of pleegouderschap is gedeeltelijk betaald ouderschapsverlof mogelijk voor kinderen onder de acht jaar. Dit geldt alleen voor het eerste jaar na de dag van de feitelijke adoptie of plaatsing.


Betaald ouderschapsverlof bij meerdere kinderen
Bij de geboorte van een meerling (eigen kinderen) of de adoptie van meerdere kinderen heeft u voor ieder kind recht op maximaal negen werkweken betaald ouderschapsverlof.


Bij pleegzorg of samenwonen met meerdere kinderen heeft u recht op in totaal maximaal negen werkweken betaald ouderschapsverlof. Het maakt dan niet uit hoeveel kinderen u tegelijk opneemt in het gezin, of met hoeveel kinderen u u samenwoont.


Conclusie
Met deze nieuwe wet wil de regering het aantrekkelijker maken voor ouders om ouderschapsverlof op te nemen. Dit past in de ambitie van het kabinet om mensen meer ruimte te geven om werken en zorgen te combineren. De extra negen weken betaald ouderschapsverlof kunnen aan de ambitie van het kabinet bijdragen. Mijns inziens wordt de combinatie arbeid en zorg en de gendergelijkheid op de arbeidsmarkt op deze manier bevorderd.