Toeslagen: alles wat u erover moet weten

Leonie de Vos, 16 november 2022

De meeste mensen vragen ze aan, en kijken er daarna niet meer naar om: de toeslagen. Maar wist u dat uw toetsingsinkomen en vermogen niet automatisch aan het begin van het jaar wordt aangepast aan uw huidige situatie? Als aan het eind van het jaar blijkt dat uw inkomen of vermogen drastisch veranderd is en u geen recht meer heeft op toeslagen, moet u wat u teveel heeft gekregen terugbetalen. Daarom is het nuttig te weten welke toeslagen er zijn, wat de criteria zijn, hoe u uw gegevens aanpast en wat u van de Belastingdienst hierin kunt verwachten. Dit wordt in deze blog voor u uiteengezet.

Soorten toeslagen

Het Nederlandse socialezekerheidsstelsel kent vier verschillende toeslagen: de huurtoeslag, de zorgtoeslag, de kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget. De kinderbijslag lijkt ook op een toeslag, maar dat is het niet. Deze bijdrage van de overheid is namelijk niet inkomensafhankelijk, maar krijgt iedere ouder met een kind tot 18 jaar.

Huurtoeslag

De huurtoeslag is een bijdrage van de overheid in de huurkosten van uw woning. Om in aanmerking te komen voor huurtoeslag, dient u te voldoen aan elf voorwaarden:

• Uw huur is niet te hoog. In 2022 is de huurgrens € 763,47 per maand. Dit bedrag ligt waarschijnlijk iets hoger in 2023. Als u tussen de 18 en 23 jaar bent is de huurgrens in 2022 € 443,46. Ook dit bedrag ligt in 2023 waarschijnlijk iets hoger. U kunt de huurgrenzen bekijken op deze webpagina.
• U huurt een zelfstandige woonruimte. Een zelfstandige woonruimte heeft de volgende vier eigenschappen:
  • een eigen woon- en/of slaapkamer;
  • een eigen keuken met aanrecht, aan- en afvoer voor water en een aansluitpunt voor een kooktoestel;
  • een eigen wc met waterspoeling; en
  • een eigen toegangsdeur die u van binnen en buiten op slot kunt doen.
    Indien u de wc of keuken met andere huurders deelt, wordt de woning waarin u woont niet aangemerkt als een zelfstandige woning.
•  U en de verhuurder hebben een huurovereenkomst.
• Uw inkomen en dat van uw toeslagpartner en medebewoners is niet te hoog. Hoe hoog uw inkomen mag zijn, hangt af van uw huur, uw leeftijd en de samenstelling van uw huishouden. U kunt hier een proefberekening maken om te zien of u huurtoeslag kunt krijgen.
• Uw vermogen en dat van uw toeslagpartner en medebewoners is niet te hoog. U mag in 2022 maximaal € 31.747 aan vermogen hebben om huurtoeslag te krijgen. Indien u een toeslagpartner hebt, mag u samen met uw toeslagpartner € 63.494 aan vermogen hebben. In sommige gevallen hoeft u een bepaald deel van uw vermogen niet mee te tellen. Het gaat dan om bijzonder vermogen. U kunt hier vinden om welke soorten vermogen het gaat en hoe u kunt aanvragen dat dit vermogen niet wordt meegeteld.
  • U woont in Nederland.
  • U en de andere bewoners staan bij de gemeente ingeschreven op uw woonadres.
  • Uw medebewoner of toeslagpartner is niet de eigenaar van de woning.
  • U, uw toeslagpartner en medebewoners van 18 jaar en ouder hebben de Nederlandse nationaliteit of zijn legaal in Nederland.
  • U bent 18 jaar of ouder.
  • U betaalt de huur en kunt dit aantonen met bankafschriften.

Zorgtoeslag

Omdat een zorgverzekering best een flink bedrag per maand kan kosten, draagt de overheid bij om de zorgverzekering betaalbaar te houden. Om in aanmerking te komen voor de zorgtoeslag, moet u aan vijf voorwaarden voldoen:

• U bent 18 jaar of ouder.
• U hebt een Nederlandse zorgverzekering.
• Uw inkomen ligt onder de (gezamenlijke) inkomensgrens. In 2022 is het maximaal inkomen zonder toeslagpartner € 31.998 en met toeslagpartner € 40.944. Dit bedrag ligt in 2023 waarschijnlijk iets hoger.
• U hebt de Nederlandse nationaliteit of bent legaal in Nederland.
• Uw (gezamenlijke) vermogen is niet te hoog. Het maximaal vermogen zonder toeslagpartner is in 2022 € 120.020 en met toeslagpartner € 151.767. Ook dit bedrag ligt in 2023 waarschijnlijk iets hoger.

Kinderopvangtoeslag

Indien u vanwege uw werk niet op de kinderen kunt passen en u daarom kinderopvang nodig hebt, kunt u kinderopvangtoeslag aanvragen. U moet daarvoor aan vier voorwaarden voldoen:

• U werkt. Het gaat er hierbij om dat u geld verdient met uw werk en daar belasting over betaalt. Indien u een opleiding volgt, moet deze erkend zijn. Als u een toeslagpartner heeft, moet u allebei werken. In sommige situaties kunt u toch kinderopvangtoeslag krijgen als u of uw toeslagpartner niet werkt, bijvoorbeeld als u of uw toeslagpartner een opleiding, inburgeringscursus of traject naar werk volgt. U kunt daar hier meer over lezen.
• U en uw kind wonen op hetzelfde adres en staan op dit adres ingeschreven bij de gemeente. Indien u co-ouder bent, zijn de regels anders. U kunt dan kinderopvangtoeslag krijgen voor de opvanguren die u zelf betaalt. Of uw kind op uw adres of op het adres van uw ex staat ingeschreven, maakt niet uit. U moet daar soms nog wel wat zaken voor regelen. Lees hier meer over wat co-ouderschap kan betekenen voor de toeslagen.
• Uw kind gaat naar een geregistreerde opvang. Dit houdt in dat de kinderopvang staat geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang en een LRK-nummer heeft.
• U betaalt een deel van de kosten van de opvang zelf. Dit wordt de verplichte eigen bijdrage genoemd. U moet met bankafschriften kunnen aantonen dat u eigen bijdrage betaalt.

Kindgebonden budget

Kindgebonden budget is een bijdrage in de kosten voor kinderen tot 18 jaar. Deze toeslag krijgt u naast de kinderbijslag. Om in aanmerking te komen, moet u aan vijf voorwaarden voldoen:

• U hebt één of meer kinderen die jonger zijn dan 18 jaar.
• U krijgt kinderbijslag van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Indien uw kind 16 of 17 jaar is en u geen kinderbijslag meer krijgt voor uw kind, kunt u soms toch kindgebonden budget krijgen. Dit beoordeelt de SVB. Zij geven dit door aan de Belastingdienst.
• Uw (gezamenlijke) inkomen is niet te hoog. Hoe hoog uw inkomen mag zijn, hangt af van de samenstelling van uw gezin. U kunt hier een proefberekening doen om te zien of u kindgebonden budget kunt krijgen.
• U hebt de Nederlandse nationaliteit of bent legaal in Nederland.
• Uw (gezamenlijke) inkomen is niet te hoog. In 2022 is het maximaal vermogen zonder toeslagpartner € 120.020 en met toeslagpartner € 151.767. Dit bedrag ligt in 2023 waarschijnlijk iets hoger.

Aanvragen

Om een toeslag aan te vragen gaat u naar mijn.toeslagen.nl. Hier logt u in met uw DigiD. U ziet dan de verschillende soorten toeslagen en kunt gemakkelijk uw aanvraag starten.

Toeslagpartner

Zoals u in de voorwaarden voor de verschillende toeslagen kunt teruglezen, zijn sommige bedragen afhankelijk van het feit of u een toeslagpartner hebt. Indien u bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap hebt, is uw partner uw toeslagpartner. Maar ook iemand anders die op uw adres ingeschreven staat, kan uw toeslagpartner zijn. Dit is zo als voor u één van de volgende situaties geldt:

• U hebt een samenlevingscontract afgesloten bij de notaris.
• U hebt samen een kind.
• U of uw partner heeft een kind van de ander erkend.
• U bent partner voor een pensioenregeling.
• U hebt samen een koopwoning en woont daar allebei.
• U of één van uw medebewoners heeft een kind jonger dan 18 jaar dat op uw adres staat ingeschreven. Indien uw medebewoner een onderhuurder heeft, bentu niet elkaars toeslagpartner.
• U was vorig jaar al elkaars toeslagpartner.

Indien meerdere situaties voor u tellen met meerdere medebewoners, dan geldt de eerste situatie uit het overzicht. U kunt maar één toeslagpartner hebben.

Toetsingsinkomen

Uw inkomen is belangrijk voor het aanvragen van toeslagen. Bij de toeslagen wordt gekeken naar uw toetsingsinkomen. Indien u belastingaangifte doet, is uw toetsingsinkomen gelijk aan uw verzamelinkomen uit uw definitieve aanslag inkomstenbelasting. Als u geen belastingaangifte doet, is uw toetsingsinkomen gelijk aan uw belastbare loon. Dit staat op de jaaropgaaf die u van uw werkgever ontvangt. Daarop wordt het ook wel ‘bedrag voor de loonheffingen (LH of LB)’ of ‘fiscaal loon’ genoemd.

Als het jaar nog niet voorbij is, heeft u nog geen definitieve belastingaanslag of jaaropgaaf ontvangen. U moet uw inkomen dan zo goed mogelijk schatten. U kunt hier een berekening maken.

U kunt uw verzamelinkomen op de volgende manier controleren. Ga naar mijn.belastingdienst.nl en log in met uw DigiD. Klik op ‘Menu’ linksboven in het scherm en ga naar ‘Mijn gegevens’. Klik op ‘Inkomensverklaring opvragen en geregistreerd inkomen bekijken’. Nu ziet u uw verzamelinkomen voor de afgelopen jaren.

Aanpassen van gegevens

Uw gegevens worden elk jaar door de Belastingdienst geschat met de gegevens die u doorgeeft in uw belastingaangifte Inkomstenbelasting. Deze gegevens zijn echter van het vorige jaar. Indien er veranderingen zijn in uw inkomen of vermogen, worden deze niet automatisch gelijk aangepast. U kunt bij een lager inkomen recht hebben op meer toeslag en bij een hoger inkomen of vermogen op minder of zelfs geen toeslag.

Na het einde van het jaar wordt een definitieve berekening gemaakt. U krijgt dan een brief waarin staat op hoeveel toeslag u recht had in het afgelopen jaar. Indien dat meer is dan u hebt gekregen, dan krijgt u het resterende deel uitgekeerd. Indien u te veel toeslag heeft gekregen, dan moet u het meerdere terugbetalen.

Om dit te voorkomen is het belangrijk dat, indien er iets verandert in uw inkomen of vermogen, u uw gegevens aanpast. U kunt dit doen via mijn.toeslagen.nl. Klik linksboven op de drie streepjes en dan op de toeslag waarvoor u uw gegevens wilt aanpassen. Klik vervolgens op ‘Er wijzigt iets in het inkomen’ of ‘Er wijzigt iets in het vermogen’ en volg daar de stappen. Wij raden u ook aan na te kijken of de Belastingdienst het goede inkomen hanteert.

Conclusie

Het Nederlandse toeslagenstelsel kent vier toeslagen: de huurtoeslag, de zorgtoeslag, de kinderopvangtoeslag en het kindgebonden budget. Ze kennen allemaal hun eigen voorwaarden. Sommige begrippen komen in meerdere voorwaarden terug. Deze begrippen hebben wij in deze blog voor u uiteengezet. Verder is het belangrijk dat u nakijkt of de Belastingdienst nog het juiste inkomen voor u hanteert. Daarmee voorkomt u dat u aan het eind van het jaar toeslagen moet terugbetalen.

Heeft u vragen over toeslagen, belastingen of over een ander rechtsgebied? U bent altijd welkom op een van onze inloopspreekuren!