Non-conformiteit bij de aanschaf van een (nieuwe) auto


Bas van der Ent, 15 juni 2020


Het kopen van een auto is voor de meeste mensen een leuke gebeurtenis. Toch kunnen er aan de auto gebreken kleven, die voor aankoop niet altijd duidelijk waren. In juridische zin kan in dat geval mogelijk sprake zijn van bijvoorbeeld non-conformiteit, dwaling of zelfs, in uitzonderlijke omstandigheden, bedrog. In deze blog zal specifiek worden ingegaan op het eerste leerstuk: non-conformiteit.


De consument

Non-conformiteit is geregeld aan het begin van boek 7 van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). Daarbij dient allereerst opgemerkt te worden dat een consument extra wettelijke bescherming geniet. Een consument is volgens artikel 7:5 lid 1 BW een natuurlijke persoon die niet handelt in het kader van bedrijfsdoeleinden een overeenkomst sluit met een partij die wel in het kader van bedrijfsdoeleinden handelt (een zakelijke partij).


De hoofdregel (voor alle kopers)

In artikel 7:17 lid 1 BW wordt gesteld dat de zaak (de auto) aan de overeenkomst moet voldoen. In het tweede lid wordt vervolgens genoemd wanneer een zaak niet aan een overeenkomst voldoet. Er zal gelet moeten worden op de aard van de zaak en de door de verkoper gedane mededelingen. Dit laatste wordt ook wel de mededelingsplicht van de verkoper genoemd. Tevens mag een koper verwachten dat de zaak de eigenschappen bezit die voor een normaal gebruik daarvan nodig zijn. Van een auto mag men verwachten dat deze zich kan voortbewegen van punt A naar punt B. Indien de koper afspraken met de verkoper heeft gemaakt omtrent bijzonder gebruik, dan zal ook daaraan voldaan moeten zijn.


Van de koper wordt ook enige inzet verwacht. Zo kan een koper zich volgens artikel 7:17 lid 5 BW niet op non-conformiteit beroepen, indien het betreffende gebrek hem bekend was of redelijkerwijs bekend kon zijn ten tijde van het sluiten van de overeenkomst. Dit wordt ook wel de onderzoeksplicht van de koper genoemd. Over het algemeen zal de koper de gelegenheid krijgen de auto voor en tijdens een proefrit nader te inspecteren.


Belangrijke punten waarop een koper moet letten bij de aanschaf van een auto zijn onder meer de kilometerstand, het aantal vorige eigenaren, de APK-vervaldatum, de waarde, het uiterlijk (bijvoorbeeld de lak), enzovoort.


Extra bescherming consument

In tegenstelling tot artikel 7:17 BW, geldt artikel 7:18 BW enkel voor consumenten. Zo stelt artikel 7:18 lid 2 BW dat in het geval een gebrek zich binnen zes maanden na aflevering voordoet, wordt vermoed dat de zaak niet aan de overeenkomst beantwoordt. Dit houdt in dat de verkoper aan zal moeten tonen dat de auto wel aan de overeenkomst beantwoordt en de koper ‘slechts’ de stellingen van de verkoper moet verwerpen met andere bewijsstukken. Normaal gesproken is het aan de koper om aan te tonen dat een gebrek bij aankoop reeds bestond. Artikel 7:18 lid 2 BW creëert voor de consumentenkoper dus een gunstigere positie.


Recht op correcte nakoming

Indien is vastgesteld dat de auto niet aan de overeenkomst beantwoordt, kan de koper volgens artikel 7:21 lid 1 BW eisen dat het ontbrekende wordt afgeleverd (denk bijvoorbeeld aan een missend onderdeel), het gebrek aan de auto wordt hersteld of de auto volledig wordt vervangen. In geval sprake is van een consumentenkoop kan hier alleen van worden afgeweken in het geval herstel dan wel vervanging redelijkerwijs niet van de verkoper gevergd kan worden. Dit zal het geval zijn wanneer de kosten van herstel dan wel vervanging niet in verhouding staan tot het gebrek.


In het geval de verkoper niet binnen redelijke tijd nakomt, heeft de koper volgens artikel 7:22 lid 1 BW het recht de overeenkomst te ontbinden dan wel om prijsvermindering te verzoeken in evenredigheid met de ernst van het gebrek. De koper zal dus eerst de verkoper de gelegenheid moeten geven het gebrek te herstellen, voordat deze bevoegdheden kunnen worden aangewend.


De verkoper heeft een mededelingsplicht en de koper een onderzoeksplicht. Een consument geniet meer wettelijke bescherming. De bewijslast wordt namelijk omgedraaid in geval er zich een gebrek voordoet binnen zes maanden na aflevering. De koper heeft in het geval non-conformiteit is aangetoond verschillende rechten, te weten aflevering van het ontbrekende, herstel en vervanging. Ontbinding van de overeenkomst en prijsvermindering worden daaraan toegevoegd, in geval de verkoper niet binnen een redelijke termijn de gebreken verhelpt.